De eerste mensen, de ceramische periode

In een ondenkbaar ver verleden bewoonden de eerste mensen het Latijnse continent. Vermoedelijk bereikten ze ca 20.000 jaar geleden via het Noordpoolijs en Alaska het Amerikaanse continent. Dit is een van de theoriën, want in Brazilië heeft men menselijke fossielen gevonden van vermoedelijk meer dan 30 millenia oud. Het zou dus kunnen dat er toen reeds mensen woonden en zich volledig afgezonderd ontwikkelden.

Vanzelfsprekend waren de eerste mensen kleine groepen van vissers, jagers en ook nomaden. Waarschijnlijk spraken de stammen verschillende talen. Menselijke resten van 15.000 tot 20.000 jaar oud werden gevonden in grotten. De bekenste en de oudste grotvonst ligt bij Pikimachay (in het departement Ayacucho). 6000 tot 7000 jaar geleden begon de ontwikkeling van de landbouw, zodat men zich begon te vestigen. Uit deze periode werden dan ook de eerste interessant argeologische vonsten gedaan. De oudste vonst komt uit de buurt van Chilca, dat zowat 4000 vChr bewoond was. Er werden stenen en uit been gemaakte gebruikstvoorwerpen gevonden, als ook sieraden gemaakt uit schelpen en stukjes been. Ook stootte men op de eerste weefsels, vervaardigd uit lama- en vecuñawol. Een belangrijke préhistorische nederzetting bevindt zich in de Chicama Vallei in de buurt van Trujillo en wordt de Huaca Prieta genoemd. In het hooggeberte werd nabij Huánuco de eerst nederzetting Kotosh gevonden. Hier vond men de eerste restanten van aardewerk terug en de eerste stenen huizen. We staan we aan de rand van de Ceramische Periode.

De landbouw werd in die tijd verfijnd en maïs deed zijn intrede. Daardoor onstonden meerdere nederzettingen die onderling maatschappelijke structuren vormden en een eerste primitieve kultuur ontwikkelden. De oudste Latijnsamerikaanse monumenten werden in deze periode gebouwd.

De Ceramische Periode

Een veel gebruikt synoniem is de Aanvangsperiode. Wanneer die juist begon is moeilijk te bepalen gezien men geen overblijfselen vondt van vroeger aardewerk. De kunst waaide waarschijnlijk over van het meer noordelijke Ecuador en Columbia, waar aardewerk werd teruggevonden van omstreeks 3000 vChr. Dit aardewerk wordt door de archeologie als heel belangrijk beschouwd, gezien geen enkel van de ontstane kulturen het schrift kende. De figuren van mensen, dieren, symbolen en rituelen op het aardewerk zijn de enige getuigen van verdwenen volkeren.